آلودگی پلاستیکی دلیل مرگ باکتری تولید کننده اکسیژن

 

تازه ترین یافته ها نشان می دهد که آلودگی پلاستیکی در اقیانوس ها، سبب از بین رفتن باکتری هایی شده است که بیش از ۱۰ درصد اکسیژن کره زمین را تولید می کنند.

تاکنون برخی برآوردها حاکی از آن بود که آلودگی پلاستیکی باعث خسارت اقتصادی ۲٫۵ تریلیون دلاری در سال است که در نتیجه آن، عملا تمامی صنایع مرتبط به این بخش مختل می شود.

حالا محققان در تازه ترین بررسی های خود دریافته اند که آلودگی پلاستیکی در اقیانوس ها با آسیب رساندن به برخی میکروارگانیسم های بسیار کوچک اما ضروری، می توانند زمینه مرگ سیاره سبز را فراهم کنند. بررسی ها نشان می دهد که این باکتری های کوچک، به تنهایی ۱۰ درصد از اکسیژن مورد نیاز زمین را تامین می کنند.

این پژوهش نشان داد مواد شیمیایی که از زباله های پلاستیکی شناور در اقیانوس به دست می آیند، ممکن است سبب از بین رفتن پروکلوروکوکوس (Prochlorococcus) شوند. این موجودات مهمترین تولید کننده های اکسیژن هستند.

نویسنده اصلی این مقاله، دکتر «ساشا تیتو» از دانشگاه مک کواری سیدنی استرالیاست که می گوید:

«اخیرا متوجه شده ایم که قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی که از صافی آلودگی پلاستیکی عبور کرده اند، موجب کاهش رشد پروکلوروکوکوس ها و تولید اکسیژن این باکتری ها می شود که از قضا فراوان ترین باکتری های فوتوسنتز کننده اقیانوس ها محسوب می شوند.»

تخمین زده می شود که ۳ اکتیلیون (۱۰ به توان ۲۷) پروکلوروکوکوس در اقیانوس های سراسر جهان زندگی می کنند. برای درک بزرگی این عدد، بهتر است بگوییم که تقریبا ۷٫۵ میلیارد انسان در کره زمین زندگی می کنند. به ازای هر نفر، ۴۰۰ پروکلوروکوکوس وجود دارد.

محققان در ضمن این پژوهش، بخش هایی از PVC و پلاستیک معمولی PE را به مدت ۵ روز در آب های مصنوعی قرار دادند (منظور از آب مصنوعی، مقیاس آزمایشگاهی است.)

در طی این آزمایش چندین گونه پروکلوروکوکوس بررسی شد و سرانجام یافته ها نشان داد که  میزان رشد و تولید اکسیژن این میکروارگانیسم ها کاهش یافته است. حتی در یکی از موارد، یک گونه از این پروکلوروکوکوس فقط با گذشت ۲۴ ساعت از قرار گرفتن در کنار پلاستیک ها، تولید اکسیژن خود را به صفر رساند.

نتیجه ای که از این پروژه به دست آمد، نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مصنوعی می تواند مانع رشد باکتری ها و توانایی آنها در فتوسنتز شده که می تواند تغییراتی در ژنوم این باکتری ها را در پی داشته باشد.

دکتر مور، از جمله نویسندگان این مقاله می گوید:

«این باکتری های بسیار ریز برای انجام زنجیره های غذایی دریا حیاتی هستند و به چرخه کربن کمک می کنند. تخمین زده می شود که ۱۰ درصد از نیاز کره زمین به اکسیژن، توسط این موجودات بسیار کوچک تامین شود.»

در حقیقت به ازای هر ۱۰ مولکول O2 که تنفس می کنیم، یکی را این موجودات بسیار ریز تولید کرده اند.

اگر چه برخی از کشورها در سراسر جهان برای کاهش یا توقف استفاده از پلاستیک های زیست تخریب ناپذیر تلاش هایی را انجام داده اند، اما میزان پلاستیک های موجود در اقیانوس ها همچنان در حال افزایش است.

برآوردها نشان می دهد که تا سال ۲۰۵۰، وزن کلی پلاستیک های موجود در اقیانوس ها حتی از آبزیان هم بیشتر شود. ضمن آنکه خسارات اقتصادی آلودگی پلاستیکی از نهادهای گوناگون، رقمی بین ۱۳ میلیارد تا ۲٫۵ تریلیون دلار در سال را اعلام می کنند.

تعدادی از کشورهای توسعه یافته در نقاط مختلف جهان تصمیم گرفته اند از گسترش آلودگیپلاستیک ها جلوگیری کرده و یا آن را به حداقل برسانند که اقدام قابل تحسینی است.

با این همه اما دکتر تیتو، نویسنده این مقاله، عقیده دارد که تاثیر این آلودگی ها به مراتب فراتر از زندگی آبزیان خواهد بود.

اطلاعات به دست آمده نشان می دهد که آلودگی پلاستیکی ممکن است اثرات اکوسیستمی گسترده تری فراتر از این پروکلوروکوکوس ها داشته باشد و روی گونه هایی همچون مرغ دریایی و لاک پشت ها، اثرات مخرب بر جای بگذارد.

به نظر شما چه راهکاری برای کاهش آلودگی پلاستیکی در کشور ایران قابل انجام است؟ ما چه سهمی از این آلودگی ها داریم و چگونه می توانیم آن را کاهش دهیم؟